การใช้งาน Git สำหรับนักพัฒนามือใหม่ และข้อควรรู้
การใช้งาน Git สำหรับนักพัฒนามือใหม่ และข้อควรรู้
Git คือระบบควบคุมเวอร์ชัน (Version Control System) ที่นักพัฒนาทั่วโลกใช้เพื่อเก็บประวัติการแก้ไขโค้ด ทำงานร่วมกับทีม และป้องกันการสูญหายของไฟล์สำคัญ หากพูดง่ายๆ Git ช่วยให้คุณย้อนกลับไปยังจุดที่โค้ดยังทำงานได้ดี และทำให้การทำงานร่วมกับผู้อื่นเป็นระบบระเบียบมากขึ้น
Git คืออะไร?
Git คือระบบควบคุมเวอร์ชัน (Version Control System) ที่ช่วยติดตามการเปลี่ยนแปลงของไฟล์ในโปรเจกต์ โดยเฉพาะโค้ดที่นักพัฒนากำลังทำงานอยู่ Git ช่วยให้คุณสามารถย้อนกลับไปยังเวอร์ชันเก่าได้และจัดการเวอร์ชันต่างๆ ของโค้ดได้อย่างมีระเบียบ
ทำไมมือใหม่ต้องรู้จัก Git
1. เก็บประวัติการเปลี่ยนแปลงโค้ด
● Git ช่วยให้คุณย้อนกลับไปยังเวอร์ชันก่อนหน้าได้ง่าย หากเกิดข้อผิดพลาดหรือโค้ดเสียหาย
2. ลดปัญหาไฟล์ซ้ำซ้อน
● แทนที่จะสร้างไฟล์ชื่อ project_final_v2_final Git จะบันทึกทุกเวอร์ชันอย่างเป็นระบบ
3. ทำงานร่วมกับทีมได้อย่างราบรื่น
● Git ช่วยให้ทีมงานหลายๆ คนสามารถทำงานในโปรเจกต์เดียวกันได้โดยไม่ต้องกลัวว่าจะเกิดการชนกันของไฟล์
4. รองรับการพัฒนาซอฟต์แวร์จริงจัง
● แพลตฟอร์มยอดนิยมอย่าง GitHub, GitLab หรือ Bitbucket ต้องใช้ Git เป็นพื้นฐาน
5. ฝึกวินัยการพัฒนาโค้ด
● การใช้ Git ช่วยให้มือใหม่เรียนรู้การจัดการโค้ดเป็นระบบ ตั้งแต่ commit message ที่ชัดเจน ไปจนถึงการสร้าง branch แยกงาน
ศัพท์พื้นฐานใน Git ที่นักพัฒนามือใหม่ควรรู้
● Repository (Repo)
● Commit
● Branch
● Merge
● Clone
● Push
● Pull
● Staging Area
● HEAD
● Diff
● Conflict
● Commit
● Branch
● Merge
● Clone
● Push
● Pull
● Staging Area
● HEAD
● Diff
● Conflict
ข้อควรรู้ในการใช้ Git สำหรับนักพัฒนามือใหม่
1. ทำ Commit บ่อยๆ
● การ commit บ่อยๆ คือแนวทางที่ดีในการพัฒนาโปรเจกต์ เพราะช่วยให้คุณสามารถติดตามการเปลี่ยนแปลงของโค้ดในแต่ละขั้นตอนอย่างละเอียด และหากเกิดปัญหาหรือข้อผิดพลาด คุณสามารถย้อนกลับไปยังเวอร์ชันก่อนหน้าได้อย่างสะดวก
● ไม่ควรรอให้โค้ดเสร็จสมบูรณ์หรือทำการแก้ไขทั้งหมดแล้วค่อยทำการ commit ควรทำการ commit อย่างสม่ำเสมอและในปริมาณที่เหมาะสม เพื่อให้สามารถติดตามการเปลี่ยนแปลงได้ง่ายขึ้นและลดความเสี่ยงจากข้อผิดพลาดที่อาจเกิดขึ้น การ commit บ่อยๆ จะช่วยให้สามารถย้อนกลับไปยังสถานะก่อนหน้าได้หากเกิดปัญหาหรือข้อผิดพลาดในภายหลัง
2. ใช้ข้อความ Commit ที่ชัดเจน
● คำอธิบายใน commit ควรระบุว่าโค้ดหรือการเปลี่ยนแปลงนั้นทำอะไร ตัวอย่างเช่น Add login form UI หรือ Fix bug in registration logic
● ข้อความที่ชัดเจนช่วยให้คุณและคนอื่นๆ เข้าใจว่า commit นี้ทำอะไร
3. ใช้ข้อความ Commit ที่ชัดเจน
● ใช้ branch แยกสำหรับการพัฒนาแต่ละฟีเจอร์หรือการแก้ไข bug แทนที่จะทำงานใน main หรือ master branch
● เมื่อการพัฒนาเสร็จสิ้นแล้ว ค่อยๆ รวม branch นั้นกลับมาที่ main ด้วยการใช้คำสั่ง merge
4. Pull ก่อน Push
● ก่อนที่จะ push การเปลี่ยนแปลงของคุณขึ้นไปยัง repository บน GitHub หรือ GitLab, ควรทำการ pull การเปลี่ยนแปลงจากคนอื่นๆ มาตรวจสอบก่อน เพื่อหลีกเลี่ยงการเกิด conflict
● ใช้คำสั่ง git pull เพื่อดึงข้อมูลล่าสุดจาก remote repository มาที่เครื่องของคุณ
5. แก้ไข Merge Conflicts อย่างระมัดระวัง
● Merge conflict เกิดขึ้นเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงในไฟล์เดียวกันจากหลายๆ คน คุณต้องเลือกว่าจะแก้ไขอย่างไร
● Git จะทำการแจ้งเตือนเมื่อเกิด conflict และให้คุณเลือกว่าจะเก็บการเปลี่ยนแปลงของใคร
6. อย่าลืมการตั้งค่า Git ครั้งแรก
● ก่อนที่จะเริ่มใช้งาน Git บนเครื่องของคุณ อย่าลืมตั้งค่า user name และ email
7. ทำความเข้าใจเกี่ยวกับ .gitignore
● ใช้ไฟล์ .gitignore เพื่อบอก Git ว่าไฟล์ไหนไม่ต้องการให้ Git ติดตาม เช่น ไฟล์ที่ถูกสร้างขึ้นจาก IDE, ไฟล์ล็อก, หรือไฟล์ที่ไม่เกี่ยวข้องกับโปรเจกต์
8. การใช้งาน Remote Repository
●ใช้คำสั่ง git clone เพื่อคัดลอก repository จากที่เก็บออนไลน์ (เช่น GitHub) มายังเครื่องของคุณ
● ใช้คำสั่ง git push เพื่ออัปโหลดการเปลี่ยนแปลงจากเครื่องของคุณไปยัง remote repository
● ใช้คำสั่ง git pull เพื่อดึงการเปลี่ยนแปลงล่าสุดจาก remote repository
9. อย่าลืมใช้ Git GUI Tools
● หากคุณรู้สึกว่าใช้คำสั่ง Git ใน terminal ยากเกินไป สามารถใช้เครื่องมือ GUI เช่น GitHub Desktop หรือ Sourcetree ที่ช่วยให้คุณทำงานกับ Git ได้สะดวกขึ้น
● ถึงแม้จะใช้ Git ผ่าน GUI ก็ยังควรเข้าใจคำสั่ง Git เบื้องต้นเพื่อสามารถแก้ไขปัญหาหรือทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
10. เรียนรู้การใช้งาน Git log
● คำสั่ง git log ช่วยให้คุณดูประวัติการ commit ของโปรเจกต์ทั้งหมด ทำให้คุณสามารถตรวจสอบการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในแต่ละ commit ได้
● ใช้ git log -oneline เพื่อดู commit history แบบย่อ
บทสรุป
Git เป็นเครื่องมือที่ทรงพลังและเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับนักพัฒนาทุกคน ไม่ว่าจะทำงานคนเดียวหรือเป็นทีม ความเข้าใจพื้นฐานเกี่ยวกับ Git จะช่วยให้คุณทำงานได้มีประสิทธิภาพมากขึ้น และลดความผิดพลาดที่เกิดจากการจัดการเวอร์ชันโค้ด
หากคุณยังใหม่กับ Git ก็อย่ากังวลไป เพราะมันจะกลายเป็นเครื่องมือที่คุณคุ้นเคยและใช้งานได้อย่างคล่องแคล่วในเวลาไม่นาน!
